Chào mọi người, lại là tôi đây. Hôm nay tôi có một cái thắc mắc nhỏ, mà chắc nhiều người cũng từng vướng phải, đó là cái câu “suy bụng ta ra bụng người” thì tiếng Anh nói thế nào cho nó chuẩn chỉnh.
Thực ra thì ban đầu tôi cũng không để ý lắm đâu, cho đến khi có đứa em nó hỏi. Nó bảo đang viết cái email cho đối tác nước ngoài, muốn diễn tả cái ý là “đừng có suy bụng ta ra bụng người” mà loay hoay mãi không biết dùng từ gì cho nó thoát ý mà vẫn giữ được cái chất “thành ngữ” của mình.
Quá trình tìm tòi của tôi
Nghe nó hỏi xong, tôi cũng thấy tò mò. Đầu tiên, tôi cũng lẩm bẩm dịch word-by-word thử xem sao: “think my stomach to other’s stomach” hay gì đó tương tự. Nghe nó ngang phè, chả ra làm sao cả. Tiếng Anh nó không có kiểu diễn đạt y chang như vậy. Mấy cái thành ngữ tục ngữ này đúng là khoai thật.
Thế là tôi mới bắt đầu mò mẫm. Tôi nghĩ, bản chất của câu “suy bụng ta ra bụng người” là gì? À, là mình lấy cái suy nghĩ, cái tiêu chuẩn của mình để áp đặt, để đánh giá người khác, mà thường là không đúng, kiểu hơi chủ quan ấy.
Sau đó, tôi thử tìm kiếm với mấy từ khóa kiểu như “judge others based on yourself english idiom” hay “assume others think like you idiom”. Tôi cũng lướt qua vài diễn đàn, xem người ta thảo luận về các cụm từ tương đương.
- Một cụm từ khá phổ biến mà tôi tìm được là: “to judge others by your own standards”. Cụm này thì dịch khá sát nghĩa đen, dễ hiểu. Kiểu như là “đánh giá người khác bằng tiêu chuẩn của riêng bạn”.
- Rồi có một cụm khác nghe có vẻ cổ hơn, văn vẻ hơn một chút: “to measure another’s corn by one’s own bushel”. “Bushel” ở đây là cái đấu ngày xưa người ta dùng để đong thóc, đong ngô. Ý là lấy cái đấu của mình đi đong ngô của người khác, thì làm sao mà chính xác được. Tôi thấy cái này khá hay, nó có hình ảnh cụ thể.
- Còn một cách diễn đạt nữa, mang tính học thuật hơn một chút, đó là “to project your own feelings/thoughts onto others”. Cái này thì nó thiên về khía cạnh tâm lý học, nghĩa là mình “chiếu” cái cảm xúc, suy nghĩ của mình lên người khác.
Kết quả và chia sẻ
Sau một hồi loay hoay, tôi thấy cụm “to judge others by your own standards” là dễ hiểu và phổ biến nhất, dùng trong văn nói hay viết đều ổn. Nếu muốn cảnh báo ai đó đừng làm vậy, mình có thể nói “Don’t judge others by your own standards.”
Còn nếu muốn nghe nó “nguy hiểm” hơn, có chút hình tượng thì “to measure another’s corn by one’s own bushel” cũng là một lựa chọn thú vị, dù có thể không phải ai cũng quen thuộc với cụm này.
Trong công việc hay cuộc sống, mình thấy nhiều người hay mắc phải cái này lắm. Kiểu mình thích ăn cay thì nghĩ ai cũng ăn cay được, mình làm việc theo kiểu A thì nghĩ ai cũng phải theo kiểu A, mình thấy cái đó là tốt thì cho rằng ai cũng thấy nó tốt. Nó dẫn đến hiểu lầm, rồi có khi là xung đột không đáng có.
Thực ra, không có một cụm nào dịch chính xác 100% từng chữ đâu, vì nó là thành ngữ mà. Quan trọng là mình hiểu được cái hồn của câu nói và chọn được cách diễn đạt phù hợp với ngữ cảnh.
Đấy, chia sẻ với mọi người một chút kinh nghiệm nhỏ của tôi hôm nay khi đi tìm câu trả lời cho cái thắc mắc này. Hy vọng nó hữu ích cho ai đó cũng đang băn khoăn giống tôi. Quan trọng là đừng vội “suy bụng ta ra bụng người” khi giao tiếp, nhất là với người nước ngoài nhé!
Đặt lớp học thử miễn phí
Học tiếng Anh 1 kèm 1 với giáo viên nước ngoài
Sau khi tham gia học thử, bạn có cơ hội nhận được bộ quà tặng miễn phí:
✅ Báo cáo đánh giá trình độ tiếng Anh
✅ 24 buổi học phát âm
✅ 30 phim hoạt hình song ngữ
✅ Bộ thẻ học động từ
