Chào mọi người, lại là tôi đây. Hôm nay tôi muốn chia sẻ chút kinh nghiệm của bản thân về cái gọi là “các tình huống giao tiếp trong tiếng Anh”. Nghe thì có vẻ to tát, sách vở, nhưng thực ra nó gần gũi lắm, và quan trọng là tôi đã tự mình mày mò, thử nghiệm khá nhiều để có thể giao tiếp ổn ổn như bây giờ.
Bắt đầu từ con số không và mớ lý thuyết hỗn độn
Hồi đó, lúc mới bập bẹ học tiếng Anh giao tiếp, tôi cũng như nhiều người, nghĩ đơn giản lắm. Cứ nghĩ là học thuộc dăm ba câu chào hỏi, vài câu mua bán cơ bản, hỏi đường, cảm ơn, xin lỗi là đủ xài rồi. Tôi lên mạng tìm một lô các bài viết kiểu “100 mẫu câu giao tiếp thông dụng”, “Các tình huống giao tiếp tiếng Anh hàng ngày” rồi cặm cụi chép vào sổ, học thuộc lòng.
Ôi thôi, sai lầm! Thực tế nó phũ phàng hơn nhiều. Khi gặp người nước ngoài thật, đầu óc tôi trống rỗng, mấy câu học thuộc bay đi đâu mất. Hoặc có nói ra được thì cũng cứng nhắc, giọng điệu như cái máy, người ta nghe xong mặt nghệt ra, chả hiểu mình muốn gì.
Hành trình “va chạm” thực tế
Sau vài lần “đứng hình” như vậy, tôi nhận ra học vẹt không ổn. Tôi bắt đầu thay đổi cách tiếp cận.
- Đầu tiên, tôi không cố nhồi nhét mẫu câu nữa. Thay vào đó, tôi tập trung nghe nhiều hơn. Tôi xem phim không có phụ đề tiếng Việt (ban đầu chỉ dám bật phụ đề tiếng Anh thôi), nghe nhạc US-UK, xem các video của người bản xứ nói chuyện trên YouTube. Cứ nghe cho quen tai đã, chưa cần hiểu hết.
- Thứ hai, tôi bắt đầu quan sát. Quan sát cách người ta sử dụng ngôn ngữ cơ thể, ngữ điệu khi nói chuyện trong các tình huống cụ thể. Ví dụ, khi họ vui vẻ thì nói thế nào, khi không đồng ý thì biểu cảm ra sao, khi cần sự giúp đỡ thì dùng từ ngữ gì cho lịch sự.
- Thứ ba, và quan trọng nhất, là thực hành. Đây mới là phần gian nan. Ban đầu, tôi tìm mấy ứng dụng nói chuyện với người nước ngoài. Nói thật là run lắm, nói sai tùm lum. Nhưng kệ, sai thì sửa. Tôi cũng mạnh dạn bắt chuyện với khách du lịch (hồi đó hay la cà ở mấy chỗ đông Tây ba lô). Có khi người ta không hiểu, mình lại phải dùng tay chân diễn tả, cũng vui.
Những tình huống “dở khóc dở cười” và bài học xương máu
Tôi nhớ có lần đi ăn với mấy người bạn nước ngoài. Lúc gọi món, tôi muốn gọi món “bò lúc lắc” mà quên mất từ tiếng Anh. Loay hoay một hồi, tôi chỉ vào con bò trong thực đơn rồi làm động tác “lắc lắc”. Cả bàn cười ồ lên, may mà có một bạn hiểu ý giải thích giùm. Xấu hổ thật sự, nhưng nhờ đó mà tôi nhớ mãi từ “shaking beef”.
Hay như chuyện đi mua đồ. Mình muốn mặc cả mà không biết nói sao cho khéo. Có lần tôi nói thẳng “too expensive, discount please”, người bán hàng nhìn mình kiểu không hài lòng lắm. Sau này tôi mới học được cách nói mềm mỏng hơn, kiểu “Is there any room for negotiation on the price?” hoặc “Could you offer a better price?”.
Rồi còn những tình huống phức tạp hơn như khi cần giải quyết một vấn đề, phàn nàn về dịch vụ, hay tham gia vào một cuộc tranh luận nhỏ. Những lúc đó, không chỉ cần từ vựng, ngữ pháp mà còn cần cả sự tự tin và khả năng ứng biến nữa.
Đúc kết lại từ thực tiễn
Sau một thời gian dài “lăn lộn” như vậy, tôi thấy rằng để xử lý tốt các tình huống giao tiếp trong tiếng Anh, không có cách nào khác là phải:
- Đừng sợ sai: Cứ nói đi, sai thì sửa, không ai cười chê người đang cố gắng học cả.
- Nghe thật nhiều: Nghe để làm quen với ngữ điệu, cách dùng từ tự nhiên của người bản xứ.
- Bắt chước có chọn lọc: Học cách họ diễn đạt ý trong các tình huống tương tự.
- Tạo môi trường: Tìm bạn bè, câu lạc bộ, hoặc bất cứ cơ hội nào để được nói tiếng Anh.
- Hiểu văn hóa: Đôi khi, vấn đề không phải ở ngôn ngữ mà ở sự khác biệt văn hóa trong giao tiếp. Ví dụ, cách từ chối, cách khen ngợi ở các nền văn hóa khác nhau có thể rất khác nhau.
Bây giờ, dù tiếng Anh của tôi chưa phải là siêu sao gì, nhưng tôi đã tự tin hơn rất nhiều khi giao tiếp trong các tình huống khác nhau, từ những cuộc nói chuyện phiếm đơn giản đến những buổi trao đổi công việc cần sự rõ ràng, mạch lạc. Tất cả là nhờ quá trình tự mày mò, thực hành và không ngại thất bại đó.
Hy vọng những chia sẻ này của tôi có ích cho các bạn đang trên con đường chinh phục tiếng Anh giao tiếp. Cứ kiên trì rồi sẽ thành công thôi!
Đặt lớp học thử miễn phí
Học tiếng Anh 1 kèm 1 với giáo viên nước ngoài
Sau khi tham gia học thử, bạn có cơ hội nhận được bộ quà tặng miễn phí:
✅ Báo cáo đánh giá trình độ tiếng Anh
✅ 24 buổi học phát âm
✅ 30 phim hoạt hình song ngữ
✅ Bộ thẻ học động từ
