Chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút kinh nghiệm của bản thân về cái món “viết lại câu” trong tiếng Anh. Hồi mới học, thú thật là tôi thấy cái này nó khó nhằn kinh khủng, cứ loay hoay mãi không biết làm sao cho đúng ý người ta.
Lúc ban đầu vật lộn
Tôi nhớ hồi đó, cứ thấy đề bài yêu cầu viết lại câu là y như rằng đầu óc tôi trống rỗng. Cầm cái câu gốc lên đọc đi đọc lại, xong rồi cố gắng thay vài từ đồng nghĩa vô, hoặc đảo thứ tự từ một chút. Kết quả là nhiều khi câu mới nó chẳng những không đúng ngữ pháp mà còn tối nghĩa hơn cả câu gốc nữa. Nhiều lúc nản lắm, nghĩ bụng sao người ta nghĩ ra lắm trò phức tạp vậy không biết.
Có lần, tôi còn nhớ như in, làm bài kiểm tra, có câu “He is too young to drive a car.” Tôi hí hửng viết lại thành “He is not old to drive a car.” Nghĩ là “young” trái nghĩa với “old”, thêm “not” vào là ngon. Ai dè cô giáo gạch cho một đường dài, phê là “sai hoàn toàn ý nghĩa và cấu trúc”. Lúc đó mới ngớ người ra.
Dần dần tìm ra manh mối
Sau nhiều lần “ăn hành” như vậy, tôi bắt đầu ngồi nghiêm túc suy nghĩ lại. Tôi nhận ra là viết lại câu không chỉ đơn thuần là thay từ hay đảo từ. Nó đòi hỏi mình phải hiểu sâu về ngữ pháp và các cấu trúc câu tương đương.
Tôi bắt đầu bằng việc:
- Nắm vững các cấu trúc cơ bản: Tôi cày lại mấy cái như câu bị động (passive voice), câu điều kiện (conditional sentences), câu tường thuật (reported speech), các cấu trúc so sánh, mấy cái kiểu “so…that”, “such…that”, “too…to”, “enough…to”. Mấy cái này là nền tảng luôn đó.
- Học từ đồng nghĩa và trái nghĩa theo cụm: Thay vì học từng từ riêng lẻ, tôi cố gắng học các cụm từ đồng nghĩa, ví dụ “because of” = “due to” = “owing to”, hay “although” = “even though” = “despite the fact that”. Cái này giúp câu văn nó tự nhiên hơn.
- Xác định “trái tim” của câu gốc: Trước khi viết lại, tôi luôn tự hỏi: Câu này ý chính là gì? Ai làm gì? Cái gì xảy ra? Khi nắm được cái lõi rồi thì việc biến đổi nó dễ hơn nhiều.
Quy trình của tôi khi làm bài
Sau một thời gian mày mò, tôi cũng tự đúc kết ra được một cái quy trình nho nhỏ cho riêng mình, chia sẻ để mọi người tham khảo nhé:
Bước 1: Đọc kỹ câu gốc và đề bài yêu cầu. Cái này quan trọng lắm nha. Phải xem người ta cho từ gợi ý là gì, hoặc yêu cầu mình biến đổi theo dạng nào. Ví dụ, cho từ “Unless” thì biết ngay là phải dùng câu điều kiện rồi đó.
Bước 2: Phân tích cấu trúc ngữ pháp của câu gốc. Xác định chủ ngữ, động từ, tân ngữ, các cụm giới từ, mệnh đề phụ (nếu có). Xem nó đang ở thì nào, dạng chủ động hay bị động.
Bước 3: Tìm cấu trúc tương đương. Dựa vào yêu cầu của đề bài hoặc từ gợi ý, tôi sẽ lục lại trong đầu xem có cấu trúc nào tương đương mà mình đã học không. Ví dụ, câu gốc dùng “Although he is poor, he is happy.” mà đề bài cho “Despite”, thì tôi sẽ nghĩ ngay đến cấu trúc “Despite + Noun/V-ing” hoặc “Despite the fact that + clause”.
Bước 4: Thực hiện chuyển đổi. Cái này cần cẩn thận nè. Phải đảm bảo là:
- Nghĩa không đổi: Đây là nguyên tắc vàng. Câu mới phải giữ nguyên ý nghĩa của câu gốc.
- Đúng ngữ pháp: Chia động từ cho đúng thì, đúng ngôi. Danh từ số ít số nhiều, mạo từ các kiểu cũng phải để ý.
- Từ vựng phù hợp: Nếu có thay từ thì phải chọn từ đồng nghĩa cho chính xác.
Bước 5: Kiểm tra lại. Viết xong đừng nộp liền. Đọc lại cả câu gốc và câu mới xem có ổn không, có bị lủng củng hay sai sót gì không. Nhiều khi mình phát hiện ra lỗi ngớ ngẩn ở bước này đó.
Ví dụ, với câu “He is too young to drive a car.” hồi nãy. Nếu tôi áp dụng quy trình này, tôi sẽ nhận ra đây là cấu trúc “too…to…”. Cấu trúc tương đương có thể là “so…that…” (He is so young that he cannot drive a car.) hoặc “not old enough to…” (He is not old enough to drive a car.). Thấy khác hẳn lúc đầu làm bừa không?
Thực hành, thực hành và thực hành
Nói thì dễ vậy thôi chứ để làm ngon lành thì phải luyện tập nhiều lắm. Tôi hồi đó cứ kiếm sách bài tập về làm, làm đi làm lại mấy dạng quen thuộc. Sai thì xem đáp án, phân tích tại sao mình sai, tại sao đáp án lại đúng. Dần dần nó mới ngấm vào đầu được.
Đến giờ, tuy không còn phải làm bài tập viết lại câu nhiều nữa nhưng những kiến thức đó vẫn giúp tôi rất nhiều trong việc diễn đạt ý tưởng bằng tiếng Anh một cách linh hoạt hơn. Vậy nên, ai đang cảm thấy “ngán” cái phần này thì cứ kiên trì nhé. Cứ từ từ, từng bước một, rồi sẽ thấy nó không còn đáng sợ nữa đâu. Chúc mọi người thành công!
Đặt lớp học thử miễn phí
Học tiếng Anh 1 kèm 1 với giáo viên nước ngoài
Sau khi tham gia học thử, bạn có cơ hội nhận được bộ quà tặng miễn phí:
✅ Báo cáo đánh giá trình độ tiếng Anh
✅ 24 buổi học phát âm
✅ 30 phim hoạt hình song ngữ
✅ Bộ thẻ học động từ
