Oke, bắt đầu thôi! Hôm nay tôi muốn chia sẻ về hành trình “dịch thành ngữ tiếng Anh sang tiếng Việt” của mình. Thực ra, tôi đã mày mò cái này cũng khá lâu rồi, không phải là chuyên gia gì đâu, chỉ là muốn ghi lại những gì mình đã làm và học được thôi.
Ban đầu, tôi nghĩ đơn giản lắm. Cứ tìm một cái list thành ngữ tiếng Anh, rồi tra từ điển, ghép nghĩa lại là xong. Nhưng đời không như là mơ các ông ạ! Nhiều thành ngữ dịch theo kiểu word-by-word nó cứ “sai sai” thế nào ấy. Ví dụ, “raining cats and dogs” mà dịch là “mưa chó với mèo” thì ai mà hiểu gì!
Bước 1: Thu thập “dữ liệu”
Thế là tôi bắt đầu tìm kiếm các nguồn thành ngữ tiếng Anh uy tín. Google, từ điển Oxford, Cambridge, các trang web học tiếng Anh… Nói chung là cứ thấy chỗ nào có thành ngữ là tôi “hốt” hết về. Sau đó, tôi tạo một cái file Excel, chia thành các cột: Thành ngữ tiếng Anh, nghĩa tiếng Anh (để hiểu rõ hơn), và cột quan trọng nhất là “Dịch nghĩa tiếng Việt”.
- Tìm kiếm nguồn thành ngữ tiếng Anh: Google, Oxford, Cambridge…
- Tạo file Excel để quản lý: Thành ngữ, nghĩa tiếng Anh, dịch nghĩa tiếng Việt.
Bước 2: Dịch và… “vật lộn”
Đây là giai đoạn “toát mồ hôi hột” nhất. Không phải lúc nào cũng có thể dịch một cách “mượt mà” được. Có những thành ngữ tiếng Anh, mình phải tìm một thành ngữ tương đương trong tiếng Việt thì mới đúng ý. Ví dụ, “Kill two birds with one stone” thì phải dịch là “Một mũi tên trúng hai đích” mới chuẩn.
Rồi lại có những thành ngữ mà tiếng Việt không có cái nào tương đương cả. Lúc này, tôi phải “chế” lại, làm sao cho nó vừa giữ được ý nghĩa gốc, vừa dễ hiểu đối với người Việt. Ví dụ, “The ball is in your court” (quyết định là ở bạn) thì mình có thể dịch là “Bóng đang ở trên sân của bạn”, hoặc “Tới lượt bạn quyết định rồi đấy”.
Trong quá trình dịch, tôi cũng học được rất nhiều điều về văn hóa, về cách diễn đạt của cả hai ngôn ngữ. Có những thành ngữ, nguồn gốc của nó rất thú vị, ví dụ như “Butter someone up” (tâng bốc ai đó) thì lại liên quan đến việc… bôi bơ lên tượng thần để cầu xin! Nghe buồn cười nhưng mà thú vị.
Bước 3: Kiểm tra và “chỉnh sửa”
Sau khi dịch xong một loạt, tôi bắt đầu “rà soát” lại. Tôi nhờ mấy đứa bạn giỏi tiếng Anh xem hộ, rồi lên các diễn đàn, group học tiếng Anh để hỏi ý kiến mọi người. Lắng nghe các góp ý, tôi lại tiếp tục chỉnh sửa, bổ sung cho bản dịch của mình.
Bước 4: “Chia sẻ” và… tiếp tục học hỏi
Cuối cùng, tôi quyết định chia sẻ cái file Excel của mình lên mạng, coi như là một nguồn tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm. Và tất nhiên, tôi vẫn tiếp tục học hỏi, bổ sung thêm những thành ngữ mới, hoàn thiện hơn nữa “công trình” của mình.
Bài học rút ra
Qua quá trình này, tôi nhận ra rằng việc dịch thành ngữ không chỉ đơn thuần là chuyển đổi ngôn ngữ, mà còn là một quá trình tìm hiểu về văn hóa, về cách tư duy của người bản xứ. Nó đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ, và cả một chút… sáng tạo nữa. Quan trọng nhất là phải luôn học hỏi, không ngừng trau dồi kiến thức.
Đấy, trên đây là toàn bộ quá trình “vật vã” của tôi với việc dịch thành ngữ tiếng Anh sang tiếng Việt. Hy vọng nó có ích cho ai đó đang có cùng sở thích nhé!
Đặt lớp học thử miễn phí
Học tiếng Anh 1 kèm 1 với giáo viên nước ngoài
Sau khi tham gia học thử, bạn có cơ hội nhận được bộ quà tặng miễn phí:
✅ Báo cáo đánh giá trình độ tiếng Anh
✅ 24 buổi học phát âm
✅ 30 phim hoạt hình song ngữ
✅ Bộ thẻ học động từ
