Chào mọi người! Lại là tôi đây, hôm nay rảnh rỗi nên tôi muốn chia sẻ một chút về cái quá trình mà tôi mày mò để dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh. Nói thật là ban đầu cũng vật vã lắm, nhưng rồi làm nhiều cũng quen tay thôi.
Bắt đầu thế nào?
Thì hồi đó, tôi cũng như nhiều người, cứ nghĩ đơn giản là lôi Google Dịch ra mà phang thôi. Nhưng đời không như là mơ. Dịch kiểu đó đọc nó ngang phè, nhiều khi ý nghĩa nó đi một đằng, câu chữ nó chạy một nẻo. Đọc xong chả hiểu người viết muốn nói gì, mà người đọc tiếng Anh chắc cũng khóc thét.
Sau vài lần vấp ngã sấp mặt vì cái kiểu dịch “word by word” đó, tôi mới nhận ra là không ổn. Thế là tôi bắt đầu tìm hiểu kỹ hơn. Đầu tiên là phải xác định rõ cái ý mình muốn truyền tải trong câu tiếng Việt gốc là gì. Cái này quan trọng lắm nha, vì nhiều khi mình viết tiếng Việt thì hoa mỹ, ẩn dụ đủ kiểu, nhưng sang tiếng Anh mà bê nguyên xi là người ta không hiểu đâu.
Quá trình cụ thể của tôi
Khi đã nắm được cái hồn của câu văn rồi, tôi mới bắt đầu chia nhỏ ra. Thường thì tôi sẽ làm theo các bước này:
- Đọc thật kỹ câu tiếng Việt: Phải hiểu cho tới, hiểu cho đúng cái đã. Tự hỏi mình xem câu này muốn nói cái gì là chính.
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ, các thành phần phụ: Cái này giúp mình hình dung cấu trúc câu khi chuyển sang tiếng Anh. Tiếng Anh nó có trật tự từ khác tiếng Việt mà.
- Tìm từ tương đương: Đây là lúc lôi từ điển ra xài. Tôi hay dùng cả từ điển Anh-Việt lẫn Việt-Anh. Nhưng không phải cứ thấy từ nào giống là vơ vào đâu nhé. Phải xem ngữ cảnh nữa. Một từ tiếng Việt có khi cả chục từ tiếng Anh tương đương, nhưng chỉ một vài từ là hợp trong cái câu mình đang dịch.
- Chú ý đến ngữ pháp: Khổ nhất là cái này. Ngữ pháp tiếng Anh nó lằng nhằng, nào là thì, nào là mạo từ, giới từ. Sai một ly đi một dặm. Nên là tôi thường phải tra cứu lại ngữ pháp liên tục, nhất là những cấu trúc câu phức tạp.
- Sắp xếp lại câu theo văn phong tiếng Anh: Sau khi có từ vựng và nắm được ngữ pháp rồi, tôi bắt đầu ghép chúng lại. Lúc này, tôi cố gắng suy nghĩ theo kiểu người Anh nói, chứ không phải người Việt nói tiếng Anh. Tức là câu văn nó phải xuôi tai, tự nhiên.
- Đọc lại và chỉnh sửa: Đây là bước không thể thiếu! Dịch xong một đoạn, tôi thường để đó, lát sau quay lại đọc. Lúc này đầu óc nó tỉnh táo hơn, dễ phát hiện ra lỗi sai, hoặc những chỗ diễn đạt còn lủng củng. Cứ sửa đi sửa lại cho đến khi nào thấy ổn thì thôi. Nhiều khi một câu mà sửa tới sửa lui cả chục lần là chuyện thường.
Một vài cái tôi tự rút ra
Qua quá trình tự mày mò, tôi thấy có mấy điểm cần lưu ý:
- Đừng bao giờ tin tưởng tuyệt đối vào công cụ dịch tự động. Nó chỉ là trợ thủ thôi, chứ không thay thế được cái đầu của mình.
- Phải đọc nhiều tài liệu tiếng Anh. Đọc để quen với cách diễn đạt, cách dùng từ của người bản xứ. Cái này giúp mình có “cảm giác” về ngôn ngữ tốt hơn.
- Đừng ngại sai. Cứ dịch đi, sai thì sửa. Không ai giỏi ngay từ đầu cả. Quan trọng là mình học được gì từ những lỗi sai đó.
- Nếu có thể, nhờ ai đó giỏi tiếng Anh xem qua bài dịch của mình và cho nhận xét. Người ngoài nhìn vào bao giờ cũng khách quan hơn.
Đấy, sơ sơ là cái quá trình mà tôi đã trải qua để dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh. Nó không có gì cao siêu đâu, chủ yếu là kiên trì và chịu khó học hỏi thôi. Hi vọng những chia sẻ này của tôi có ích cho mọi người. Chúc mọi người thành công trên con đường chinh phục tiếng Anh nhé!
Đặt lớp học thử miễn phí
Học tiếng Anh 1 kèm 1 với giáo viên nước ngoài
Sau khi tham gia học thử, bạn có cơ hội nhận được bộ quà tặng miễn phí:
✅ Báo cáo đánh giá trình độ tiếng Anh
✅ 24 buổi học phát âm
✅ 30 phim hoạt hình song ngữ
✅ Bộ thẻ học động từ
